ABD’de emlak fiyatlarının düşeceğine umut bağlayan birçok kiracı hayallerinden vazgeçmeye ve hedef küçültmeye zorlanıyor. CNBC’nin haberine göre ABD’nin en büyük ticari, kültürel ve finansal merkezlerinden biri olarak kabul edilen New York Manhattan’da kira fiyatları kasım ayında %2 yükseldi.
Emlak şirketleri, Douglas Elliman ve Miller Samuel’in raporuna göre Manhattan’daki medyan apartman fiyatları kasım ayında 3.964 dolardan 4.033 dolara yükseldi. Genellikle lüks satışlar nedeniyle çarpıtılan ortalama kira fiyatları ise geçtiğimiz ay bir miktar düştü. 5.249 dolar olan Manhattan’daki ortama kira fiyatlarının kasım ayında bir önceki yıla yüzde 19 arttığı görülüyor.
Kira fiyatlarındaki artışlar, şehirde fahiş kira artışlarının yazdan sonra düşeceği ve tüm zamanların rekor seviyelerine ulaşan kiralarda bir miktar rahatlama yaşanacağı öngörülerine meydan okur nitelikte. ABD’nin birçok yerinde kiralar düşse de New York’taki kiralar inatla yüksek kalmaya devam ediyor. Şehirde henüz kiralanmamış veya boş olan dairelerin sayısı ise oldukça düşük.
Miller Samuel CEO’su Jonathan Miller konuyla ilgili açıklamasında, “Kiralar birçoklarının umduğu kadar hızlı bir şekilde düşmüyor” dedi.
New York kiralarındaki artış da enflasyon için de baskı oluşturuyor. Kiralar enflasyon endekslerinin büyük bir bileşeni ve New York ABD’nin en büyük kira piyasasını oluşturuyor.
Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre Manhattan’da artan kira fiyatları birçok kiracıyı ikamet ettikleri yerlerden çıkmaya zorluyor. Fahiş kira artışlarından bıkan kiracılar ya şehir dışına taşınıyor ya da daha ucuz kirası olan dairelere taşınıyor.
Miller'a göre, kasım ayında imzalanan yeni kira kontratlarının sayısı ekim ayına göre %39 azaldı. Bu oran 2020'deki pandeminin başlangıcından bu yana en büyük düşüşe işaret etti.
Komisyoncular ve emlak uzmanları, ev sahiplerinin 2020 ve 2021'de imzalanan kira sözleşmelerini yenilemeye başladıklarında aşırıya kaçtıklarını ve genellikle yüzde 20 veya daha fazla kira artışı talep ettiklerini söylüyor. Ev sahipleri genellikle kiracılarının yıllık gelirlerinin aylık kiranın 40 katı olmasını talep ediyor. Artan medyan kiralar birçok kiracıyı kırılma noktasına kadar getirdi.
Emlak firması Brown Harris Stevens’ın CEO’su Bess Freedman, “Burada kördüğüm var. 2021'de kiralar roket gibi yükseldi ve şimdi kiracılar sıkışıp kaldı. İnsanlar bu fiyatlarla yeni kira sözleşmelerini imzalamayacaklar. Zira bu çok pahalı. Ev sahiplerinin daha makul olmaya başlaması gerekiyor” ifadelerine yer verdi.
Freedman, yakınlarından birinin de kira yenilemesi nedeniyle yüzde 30'luk bir kira artışıyla karşı karşıya kaldığını söyledi.
Boş dairelerin sayısının düşük olması kiralardaki artışın en önemli sebepleri arasında. Zira ev sahiplerinin kira fiyatlarını düşürmek konusunda çok düşük bir baskıyla karşı karşıya kalıyor. Miller Samuel'e göre, kasım ayındaki boş daire oranları yüzde 2,4’te kaldı. Tarihsel verilere göre bu oran Manhattan'daki ortalama boş daire oranının yaklaşık yüzde 3 gerisinde.
Ev sahiplerinin 2023'te teslim olmaya başlayabileceğine dair bazı erken işaretler var. Sözleşmelerde bir aylık ücretsiz kira ve diğer ayrıcalıkları kabul edebilecek olan ev sahiplerinin sayısı, ekim ayındaki yüzde 13'ten kasım ayında yüzde 16'ya yükseldi. Emlak uzmanları, yeni kira sözleşmelerindeki düşüşün devam etmesi halinde, sonunda ev sahiplerini kiracılarla daha düşük fiyat vermeye zorlanacağını söylüyor.