Gayrimenkul alım satım süreçlerinin en kritik aşaması tapu devridir. Büyük bir heyecanla atılan bu son adımda yapılan küçük hatalar, hem zaman kaybına hem de ciddi maliyetlere yol açabilir. Sizin için, tapu devri sırasında en sık yapılan 5 kritik hatayı ve zorunlu ödeme kalemlerinden olan tapu harcının nasıl hesaplandığını adım adım derledik.
1. Tapu Harcı Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Tapu harcı, alım satımı yapılan taşınmazın Tapu Müdürlüğü’nde devir işlemleri sırasında devlete ödenen zorunlu bir hizmet bedelidir.
Tapu Harcı Oranı: Hem alıcı hem de satıcı için ayrı ayrı %2 olarak uygulanır. Yani toplam harç oranı, gayrimenkulün beyan edilen satış değeri üzerinden %4‘tür. Bu bedel, genellikle alıcı tarafından tek kalemde ödenir.
Unutmayın: Bu tutar, tapu randevusu öncesinde ilgili vergi dairesine (genellikle bankalar aracılığıyla) ödenmek zorundadır.
2. Tapu Devri Sırasında Yapılan 5 Kritik Hata
Tapu harcı hesaplamasından, tapudaki beyanlara kadar dikkat edilmesi gereken bu hatalar, hem cezai yaptırımlara hem de ileride mülkiyet sorunlarına neden olabilir.
Hata 1: Satış Bedelini Düşük Göstermek (Eksik Beyan)
Tapu harcını daha az ödemek amacıyla, evin gerçek satış bedelini, belediyenin belirlediği asgari rayiç bedelin hemen üzerinde beyan etmek, yapılan en yaygın hatadır.
- RİSK: Bu durum vergi kaçakçılığı olarak değerlendirilir. Tespit edildiğinde, aradaki farkın %25’i oranında vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile birlikte geri ödenmesi talep edilir.
Hata 2: İpotek ve Haciz Durumunu Kontrol Etmemek
Satın alacağınız gayrimenkulün üzerinde eski sahibinden kalma bir ipotek (konut kredisi borcu) veya haciz olup olmadığını önceden kontrol etmemek büyük bir risktir.
- ÇÖZÜM: Tapu randevusundan önce e-Devlet üzerinden veya Tapu Müdürlüğü’nden taşınmaz kaydının detaylı incelenmesini talep edin.
Hata 3: Randevuya Hazırlıksız Gitmek (Eksik Evrak)
Tapu işlemlerinde gereken zorunlu belgelerden herhangi birinin eksik olması, işlemi o gün tamamlayamamanıza ve yeni randevu almanıza neden olur.
- ZORUNLU EVRAKLAR: Nüfus cüzdanı, bir adet fotoğraf, tapu aslı veya fotokopisi, belediyeden alınmış rayiç bedel belgesi ve zorunlu DASK poliçesi.
Hata 4: Alım Satım Vekaletinin Detaylarını İncelememek
Eğer işlemi bir vekil (avukat veya emlak danışmanı) aracılığıyla yapıyorsanız, vekaletnamede satış yetkisinin açıkça belirtildiğinden emin olun. Kısıtlı vekaletnameler, tapu devrini durdurabilir.
Hata 5: Taşınmazın Niteliklerini Doğrulamamak
Satın aldığınız yerin tapu kaydında “arsa” mı, “konut” mu, yoksa “iş yeri” mi geçtiğini kontrol edin. Örneğin, tapuda “arsa” görünen bir yerin üzerinde “ev” inşa edilmiş olması, iskan ruhsatı ve gelecekteki satış değerlemesinde sorun yaratabilir.
Önerimiz: Tapu devri süreci, alıcı ve satıcının haklarını koruyan hukuki bir süreçtir. Bu aşamada profesyonel bir destek almak (güvenilir bir gayrimenkul danışmanı veya avukat) hem hataları en aza indirir hem de işleminizi hızlandırır.