Gayrimenkul alım-satım ya da kiralama sürecinde profesyonel destek almak isteyen birçok kişi, bir emlak danışmanıyla çalışmayı tercih ediyor. Ancak bu iş birliğinin yasal zemine oturması, tarafların haklarını ve yükümlülüklerini açıkça belirleyen bir sözleşmeyle mümkün. Peki, bir emlak danışmanıyla sözleşme yaparken nelere dikkat etmelisiniz?
1. Yetki Belgesi Var mı?
İlk olarak dikkat edilmesi gereken nokta, çalışmayı düşündüğünüz emlakçının yetki belgesine sahip olup olmadığı. 5 Haziran 2018 tarihli Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik uyarınca, emlak danışmanlarının yetki belgesi alması zorunlu hale geldi. Bu belgeyi görmeden işlem yapmaktan kaçının. Belgeli danışmanlar, Ticaret Bakanlığı’nın sisteminde kayıtlıdır ve yaptıkları işlemler denetlenebilir niteliktedir.
2. Sözleşme Süresi Net Belirlenmeli
Yetki sözleşmesi yapılırken başlangıç ve bitiş tarihleri açıkça yazılmalıdır. Özellikle “tek yetkili” sözleşmelerde bu süre, genellikle 3 ila 6 ay olarak belirlenir. Sürenin uzatılması için iki tarafın yeniden mutabakata varması gerekir. Süresi dolan bir sözleşme otomatik olarak devam etmez, bu nedenle danışmanlık süresini mutlaka kontrol edin.
3. Sözleşme Türüne Dikkat: Genel mi, Tek Yetkili mi?
İki tür emlak sözleşmesi vardır:
- Genel Yetki Sözleşmesi: Mülk sahibi birden fazla emlakçı ile çalışabilir.
- Tek Yetkili Sözleşme: Belirli bir süre boyunca sadece bir emlakçı yetkilidir. Mülk sahibi, bu sürede kendi alıcı bulsa bile danışmana komisyon ödemek zorunda kalabilir.
Tek yetkili sözleşmelerin detayları dikkatle okunmalı, yükümlülükler tam anlaşılmalıdır.
4. Komisyon ve Cezai Şartlar Açık Yazılmalı
Sözleşmede danışmanın alacağı komisyon oranı, ödeme zamanı ve şartları açıkça belirtilmelidir. Ayrıca erken fesih durumunda ya da taraflardan birinin yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde devreye girecek cezai şartlar da mutlaka yer almalıdır.
Örnek: Tek yetkili sözleşme süresince mal sahibi emlakçıyı devre dışı bırakarak satış yaparsa, komisyon bedelinin tamamını ödemek zorunda kalabilir.
5. Ek Hizmetler ve Sorumluluklar Yazılı Olsun
Danışmanın yapacağı ilan, pazarlama çalışmaları, tapu işlemlerine eşlik etme gibi hizmetler yazılı hale getirilmelidir. Böylece iki taraf da görev ve sorumluluklarını net bir şekilde bilir ve ileride oluşabilecek anlaşmazlıklar önlenmiş olur.
Bir emlak danışmanıyla çalışmak, süreci hem kolaylaştırır hem de hızlandırabilir. Ancak bu iş birliğinin sağlam temellere dayanması, güvenli bir sözleşmeyle mümkündür. Sözleşme maddelerini dikkatle okuyun, anlamadığınız noktalar için danışmanınızdan ya da bir uzmandan destek alın. Unutmayın, doğru hazırlanmış bir sözleşme hem sizi hem de danışmanınızı korur.
