Taşınması mümkün olmayan ev, bina, dükkân ve arsa gibi mülkiyetleri ifade eder. Menkul hisse senedi, döviz, otomobil gibi değerli malları kapsar.
Ekonomik anlamda kıymeti yüksek, taşınabilir mallar için menkul denir. Televizyon ve telefon gibi eşyalar da menkul olarak ifade edilir.
Gayrimenkul Nedir?
Sözlük anlamı emlak ve taşınmaz olarak aynı anlamda kullanılan gayrimenkul, arazi ve arazi üzerinde su kaynakları, ağaç, mineral, bina, ev, çit, köprü gibi insan eliyle yapılmış veya doğada kendiliğinden var olan arazi üzerinde yer alan yapıları kapsamaktadır.
Gayrimenkul kısaca ekonomik değeri ifade eden, paraya çevrilmesi ya da parayla ifade edilmesi mümkün olan kıymetli mallara denir.
Mali değere sahip varlıklardan olan gayrimenkulü diğer mali varlıklardan ayıran özellik araziye bağlı oluşu ve taşınmaz olmasıdır. Gayrimenkul sıklıkla emlak kavramı ile aynı anlamda kullanılsa da emlak, gayrimenkul üzerinden tasarruf edilebilenlere denir.
Gayrimenkul Türleri Nelerdir?
Bazı araştırmacılar gayrimenkulleri türlerine göre sınıflandırmıştır. Buna göre apartman dairesi, müstakil ev, villa, bina gibi oturum amaçlı gayrimenkullere konut amaçlı gayrimenkuller; mağazalar, iş merkezleri, ticari işletmeler, turizm tesisleri gibi ticaret faaliyetinin yürütüldüğü gayrimenkullere ticari gayrimenkuller; fabrikalar, imalathaneler gibi sanayi kapsamında olan gayrimenkullere endüstriyel gayrimenkuller; tarım amaçlı kullanılan ve kullanana gelir getiren gayrimenkullere tarımsal gayrimenkuller; havaalanları, dini ibadethaneler, müzeler, eğitim tesisleri gibi yapıları kapsayan gayrimenkullere özel amaçlı gayrimenkuller deniyor.
Bu sınıflandırmaların haricinde karma kullanımlı gayrimenkuller, turizm amaçlı gayrimenkuller, kentsel nitelikli araziler, arsalar ve çiftlikler de gayrimenkul türleridir.
Gayrimenkul Geliri Ne Demektir?
Gelir Vergisi Kanunu’nun 75. maddesine göre, “Sahibinin ticari, zirai ve mesleki faaliyeti dışında nakdi sermaye veya para ile temsil edilebilen değerlerden müteşekkil sermaye dolayısıyla elde ettiği kar payı, faiz, kira ve benzeri iratlar menkul sermaye iradıdır.”
Menkul sermaye iradi sayılan gelirler ise şöyledir;
“Her çeşit hisse senetlerinin kâr payları, iştirak hisselerinden doğan kazançlar yani Limited Şirket ortaklarının, iş ortaklıkları ortaklarının ve komanditerlerin kar payları ile kooperatiflerin dağıttıkları kazançlar, kurumların idare meclisi başkan ve üyelerine verilen kâr payları, Devlet Tahvili ve Hazine Bonosu faizleri ile diğer her türlü tahvil ve bono faizleri, her çeşit alacak faizleri, mevduat faizleri, hisse senetleri ve tahvillerin vadesi gelmemiş kuponlarının satışından elde edilen bedeller, iştirak hisselerinin sahibi adına henüz tahakkuk etmemiş kâr paylarının devir ve temliki karşılığında alınan paralar, her çeşit senetlerin ıskonto edilmesi karşılığında alınan ıskonto bedelleri, faizsiz olarak kredi verenlere ödenen kâr payları, kâr/zarar ortaklığı belgesi karşılığı ödenen kâr payları ve katılım bankalarınca kâr ve zarara katılma hesabı karşılığında ödenen kâr payları, menkul kıymetler yatırım fonlarının katılma belgelerine ödenen kâr payları, repo gelirleri, tüzel kişiliği haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile emeklilik ve sigorta şirketleri tarafından çeşitli adlarla yapılan ödemelerdir.”
