Oda TV'de yer alan habere göre, İstanbul Kadıköy’e ilişkin Geçinemiyoruz kampanyası “Kadıköy Kiralık Konut Raporu” hazırladı ve "Kalıcı konut krizine doğru gidiyoruz" ifadeleriyle paylaştı.
Rapora göre, Türkiye genelinde ortalama kira 3 bin 100 lira oldu. İstanbul’da ise kira ortalaması Türkiye’nin iki katından fazla. Kira fiyatlarının İstanbul’daki ortalaması 6 bin 500 lirayı buluyor.
Raporda, “İstanbul’da asgari ücreti aşan kira ortalaması ile birlikte hane halkı gelirinde kiraya ayrılan payın da her geçen gün arttığı görülüyor.
Birleşmiş Milletler (BM) yaşamaya elverişli konut kriterlerine göre konut masraflarına ayrılan payın en fazla yüzde 30 olması gerekirken Türkiye’de ve özellikle İstanbul’da bu makas her geçen gün açılıyor” denildi.
Kadıköy’de şu an mevcut 692 kiralık daire ilan bulunduğu belirtilen raporda, bu konutların ortalamasının 17 bin 381 lira olduğu ifade edildi.
30 bin lira ve altında 584 ilan olduğu ve bunların ortalamasının 12 bin 987 liraya denk geldiği belirtilen raporda, 20 bin lira altında 553 konut olduğu ve ortalamalarının 11 bin 762 lira olarak hesaplandığı kaydedildi.
Rapora göre, asgari ücretin altında ise sadece 3 adet daire var.
Evler Yaşamaya Elverişli Dahi Değil
Raporda, İstanbul’daki kiralık konut sayısının önceki yıllara göre 3’te 1’e varan oranda düşmüş olduğu söylenerek kiralık konut kıtlığının olduğu şöyle açıklandı:
Kadıköy’de sahibinden.com’da kiralanabilir 692 konutun olması ya da İstanbul genelinde 17 bin civarında konutun kalmış olması ufak bir talep artışında dahi fiyatlarda spekülatif yükselmelere yol açmakta.
Son dönemde Rusya-Ukrayna arasındaki savaştan kaçarak Türkiye’ye gelmek zorunda kalanların konut ihtiyacı gibi örneklerin de fiyatları dalgalandırdığı biliniyor.
Ağustos-Eylül aylarında üniversiteye kayıt yaptırmak için İstanbul’a gelecek, sayısı yüz binleri aşan üniversite öğrencilerinin de ne ile karşılaşacağını düşünen hiç kimse yok.
Öğrencilerin de yoğunluklu olarak yaşamayı tercih ettiği Kadıköy’de ne kiralık daire sayısı ne de kiralık daire fiyatlarının artık buna izin vermeyeceği apaçık görülüyor.
Bu durum eğitim ve barınma hakkı açısından temel haklara erişememeye kadar uzanan hak yoksunluğu yaratacak. Artan talep fahiş kiralara artış yönünde baskı uygulayacak.
Çoğu evin yaşanabilir özellikler taşımadığı da vurgulanan raporda, "İçerisinde rutubet, nemden kaynaklı yaşama şansı bulunmayan ya da evlerin kömürlüklerinden dönüştürülen 10 metrekarelik alanların dahi fahiş kiralar istendiğine dair paylaşımları sosyal medyada sıklıkla görüyoruz.
Buna dair de Birleşmiş Milletler’in “Yaşamaya elverişli konut hakkı” kriterleri hatırlatılarak “10 - 20 metrekare arası mutfaksız, banyosuz, penceresiz kiralık ilanlarının dahi fahiş fiyatlarla karşımızda çıktığı günümüzde öncelik kafayı sokabilecek bir dört duvara dönüşmüştür.
Örneğin İstanbul’da konut stokunun afet riski oldukça yüksek olmasına rağmen şu an kiralık ev arayan bir yurttaş için öncelikli bir kriter olamamaktadır” denildi.