Hürriyet'te yer alan habere göre, konutlarda kira artış oranına yönelik getirilen yüzde 25 sınırlama, ev sahipleri ile kiracıları karşı karşıya getirdi. Konutlardaki yüksek kira artışı nedeniyle eski kiracılarının ödediği kira bedelini az bularak yüksek kira talep eden ve bunu kiracıya kabul ettiremeyen ev sahipleri, İstanbul Adalet Sarayı’ndaki Sulh Hukuk Mahkemeleri’ne başvurarak, ‘tahliye’ ve ‘kira bedelinin belirlenmesi’ davaları açıyor.
Hakimler “Mahkememize 1 ayda 100 dava açılıyorsa, 60’ını ‘tahliye’ ya da ‘kira tespit’ davaları oluşturuyor. Bu davalarla iş yükümüz daha da arttı. Evlere yapılan keşiflerle birlikte karar yazma işlerini yetiştiremiyoruz. Personelimiz de işlerini yetiştirmekte güçlük çekiyor” diyor.
"TAHLİYE DAVALARI 2, KİRA TESPİT DAVALARI 1 YIL SÜRÜYOR"
Adliyede çalışan memurlar ise, “Haftada 3 gün ev ya da dükkânların tespiti için keşfe gidiyoruz. Bu davaların keşifleri çok yorucu. Bilirkişi bulmakta zorlanıyoruz. Bilirkişilere kota geldiği için sınırlı sayıda oluyorlar. O kadar yoğunluk var ki, duruşma günleri 1 yıl sonrasına veriliyor. Tahliye davaları 2 yıl, kira tespit davaları ise 1 yıl sürüyor” diye konuşuyor.
Avukat Dilek Yüksel ise, konu ile ilgili şunları söyledi:
“Enflasyondaki artış nedeniyle eski tarihli kiracıların ödediği kiralar rayiç bedelin çok altında kaldı. Örnek verecek olursak aynı niteliklere sahip emsal evi yeni kiralayan kiracı 15.000 lira ile 20.000 lira verecek iken eski tarihli kiracı yüzde 25 artış ile birlikte 3-4 bine oturabiliyor.
Bu durumdan hoşnut olmayan ev sahipleri, kiracıları farklı nedenlerle tahliye etmek için mahkemelerin yolunu tutmuş durumda. Ev sahipleri, kiracıdan tahliye taahhütnamesi almadı ise, kiracı kirasını düzenli ve tam ödüyorsa, komşularla ilişkileri iyi ise, ev için tadilat gerekmiyorsa yani Borçlar Kanunu’nun belirlediği diğer tahliye sebeplerine dayanamıyor ise ‘İhtiyaç Sebebiyle Tahliye Davası’ açıyor. Günümüzde en çok başvurulan tahliye davası ihtiyaç sebebiyle tahliye davasıdır.
"KİRACININ TAHLİYESİ 3-4 SENEYİ BULABİLİR"
Yargıtay’ın belirlediği kriterleri ve mevcut koşulları göz önünde bulunduran mahkemeler ihtiyacın samimi, zorunlu ve gerçek olduğuna ikna olursa kiracıların tahliyesine karar verebiliyor. Bu karardan sonra kiracının tahliyesi duruma göre istinaf, temyiz aşamaları ile birlikte üç, dört seneyi bulabiliyor.
İzah ettiğimiz şekilde bir ihtiyaç öne süremeyen ev sahibi bu sefer de kiracıyı evden çıkartmak için satış göstererek muvazaalı bir şekilde evi bir yakınına devrediyor.
Fakat bu durumda da, yeni malik eski malikte olduğu gibi yukarıda izah edildiği şekilde kendisinin, eşinin, üst soyunun, alt soyunun ya da bakmakla yükümlü olduğu kişilerin Konut ya da işyeri ihtiyacı olduğunu kanıtlamak zorunda. Yani yeni ev sahibi kiracıya, ‘Gayrimenkulü satın aldım evimden çıkmak zorundasın’ diyemiyor.”
Ev sahipleri, mahkemelik oldukları kiracıları kirasını yatıramasın diye banka hesaplarını kapatınca, kiracılar da ‘tevdi mahalli tayini’ (ödeme yerinin belirlenmesi) davaları açıyor. Mahkeme, ‘tevdi mahalli’ davasıyla kiracının kirasını ödeyeceği yeri belirliyor. Kiracı da kirasını mahkemenin belirlediği o bankanın hesabına yatırıyor.
ÜNLÜLER DE AYNI SORUNDAN MUZDARİP
Oyuncu Tamer Karadağlı, ev sahibiyle kira bedeli yüzünden mahkemelik olmuştu. Ünlü oyuncu 10 bin lira olan kirasını 18 bin liraya çıkarmış, ancak bedeli az bulan ev sahibi tahliye davası açmıştı. Mahkeme, ünlü oyuncunun evden tahliyesine karar vermişti.
Şarkıcı Nilüfer, Şişli’de ünlü bir alışveriş merkezinin olduğu plazada yer alan rezidans dairede oturan kiracısı Essentium Enerji Yatırımları AŞ’nin değerinin altında kira ödediği gerekçesiyle dava açmıştı. Kira bedelinin tespitini isteyen ünlü şarkıcı, davalı şirketin kendisine aylık 23 bin 141 lira kira ödediğini, ancak yeni dönem kira bedelinin 35 bin lira olduğunu belirtmişti.
Sanatçı Mine Koşan da ev sahibiyle mahkemelik olmuştu. Ev sahibi M. İhsan B., Mine Koşan ile aynı evde yaşadığı kız kardeşi Ayda Koşan’a evden çıkmaları için tahliye davası açmıştı. Ev sahiplerinin kendilerine baskı uyguladığını öne süren ünlü sanatçı ile kız kardeşi savcılığa suç duyurusunda bulunmuştu.
Oyuncu Fırat Tanış da, kira bedelini az bularak kiracısı Aleyna S.’ye evinden tahliye olması için ‘kira sözleşmesinden kaynaklanan’ dava açmıştı.