Türkiye’de kira krizi ev sahibi olmayanları oldukça kötü bir şekilde etkiliyor. Artan kira fiyatları nedeniyle özellikle büyükşehirlerde kişiler sadece kira fiyatları için çalışır hale geldiler.
Gelirleri ile kira ödemelerini güçlükle yapabilenler ise bir çıkış yolu arıyorlar. Durumu uygun olanlar evin bir odasını kiraya vermeyi düşünüyorlar ama bunun yasal olup olmayacağından habersizler. Kiracı evin bir odasını kiraya verirse ceza alır mı?
KİRACININ ODA KİRALAMASI MÜMKÜN MÜ?
Kiracıların kira bedelini bölüşmek için oda kiralama yolunu tercih etmeleri durumunda başlı başlına büyük sorunlar ortaya çıkacaktır.
Bir kiracının kiralamış olduğu evi bir başkasına kiralaması mümkün değildir. Evin sahibi kiracının evi kiraladığı kişidir ve o evi kiralamak da onun hakkıdır. Bu şekilde kiralama yapmak kira sözleşmesini ihlal etmek olacağı için kiracılar için bedeli ağır olabilir.
Kiracı eğer evin bir odasını kiralarsa ev sahibinin bunu öğrenmesi ile kira sözleşmesi sona erdirilip evden çıkması talep edilebilir.
Alt kiralama adı verilen bu kiralama modelinde kiracıların herhangi bir yasal hakları yoktur. Bu hakkın elde edilebilmesi ise esasında imkansız değildir. Bir yolla kiracı alt kiralama yapma hakkı elde edebilir.
Kiracı eğer ev sahibinden izin alırsa evin odasını da bir başkasına kiralayabilir. Bu izin iki türlü alınabilir. Ev sahibinden yazılı bir onay talep edilebilir veya kira sözleşmesi yapılırken sözleşmeye kiracı alt kiralama yapabilir şeklinde bir madde eklenir.
Bunlar yapılmadan ve ev sahibinin de onayı ile izni olmadan yapılacak kiralamalar kira sözleşmesinin sona ermesi ile sonuçlanır. BU durumda da kiracı barınabileceği yeni bir ev aramak zorunda kalır.
Oda Kiralama Nedir? Yasal mı?
Oda kiralama; mutfak, banyo ve tuvaletin ortak kullanıldığı, odaların ise kişisel kullanıma tabi olduğu bir kiralama biçimidir. Birçok türü olan bu kiralama sistemi ülkemizde de hızla yaygınlaşıyor.
Bu sistemde dairenin belirli bir süreliğine “günlük” kullanılması veya “süresiz” ya da “uzun süreli” (yani bir yıldan fazla olması) kiralanması gibi durumlar söz konusu. Bunların yanında durumu kiralamayı yapanın niteliğine göre de ele almak mümkün.
Oda kiralama konusunun ilk boyutu, mevcut kiracının eve yeni kiracı alması şeklinde olabilmektedir. Bunun olabilmesi ilk kiracının, oturduğu daireyi kiralamasının mümkün olması yani “alt kira” hakkının olması gerekir.
Kiracının ev sahibi ile yaptığı kira sözleşmesinde kendisine odaları veya evin bir kısmını bağımsız olarak kiralama hakkı verilmişse böyle bir kiralama söz konusu olabilir. Ancak bu hak yoksa, yapılan kiralama geçersiz olduğu gibi ev sahibi ile yaptığı esas sözleşmenin de feshi gündeme gelebilecektir.
Oda kiralamasının malik tarafından da kiracı tarafında da yapılması hâlinde ortak bir kayıt olması, bu kiralama türünün yönetim planı ile yasaklanmamış olması gerekmektedir.
Yönetim planı, bağımsız bölümlerin ya da dairelerin birden fazla kimseye kiralanmasını veya açık biçimde odaların kiralanmasını yasaklamış ise yapılacak tüm kiralamalar KMK’ya göre geçersiz olacaktır.