Türkiye’de konut fiyatları mevcut siyasi iktidar tarafından manipüle edilmiştir.
Ekonomi deyince aklına sadece inşaat gelen bir iktidar zaman zaman düşük faizli konut kredisi ile piyasayı hareketlendireyim derken, konut fiyatlarının patlamasına neden oldu.
Konut piyasasındaki fiyatların sert yükselişi alt ve orta sınıfın konut sahibi olma şansını tamamen ortadan kaldırdı.
Nitekim TÜİK’in son verilerine baktığımızda satışlarda sert bir düşüş var. Mevcut satışlar daha çok proje bazlı ve lüks konutlar. Tabii ki bunların bir bölümü de yabancıya yapılan satışlar.
İpotekli yani banka kredili konut satışları ise yüzde 40’ın üzerinde düştü.
Burada bir tezatlık var. Bir ülkenin Merkez Bankası faizleri yüzde 12’ye kadar düşürüyor ama o ülkede bankaların kullandırdığı konut kredisi oranında yarı yarıya düşüyor!
Bu şu anlama geliyor:
Bankalar Merkez Bankası’nın faiz indirimine rağmen faizleri yüksek tutuyor.
Halkın alım gücü düştüğü için banka taksitlerini ödeme güçleri yok. Bu nedenle kredi almıyor.
Fiyatlar öyle uçmuş ki, vatandaşın kullanacağı kredi rakamı talebi çok ama çok yükselmiş. Yani aylık geliri 15 bin lira olan birinin 30 bin lira kredi taksiti ödemesi gerektiği gibi…
Üçünün bir arada gerçekleştiği nadir ekonomilerden biridir Türkiye…
FİYATLAR NE ZAMAN DÜŞECEK?
Konut satışları kredi hacmi kontrolsüz bir şekilde artmadığı sürece düşecektir! Kontrolsüz kredi artışı ise sonsuza kadar mümkün değildir.
Para basarak kamu bankaları aracılığı ile verilen krediler Türkiye’yi enflasyon batağına iyice sürükler. Bunun bir noktada durması gerekiyor.
Düşen satışlar özellikle ikinci el konutlarda fiyatların ciddi anlamda düşmesine neden olacak. Şu anda piyasa özellikle emlakçıların çabalarıyla fiyat algısını kaybetmiş durumda.
1 milyonluk eve 3 milyon 2 milyonluk eve 6 milyon lira fiyat isteyen mal sahipleri var.
Bu sürdürülebilir bir şey değil.
İkinci el konut piyasasında fiyatlar şişmemiş kocaman ve her an patlamaya hazır bir balon haline gelmiştir.
Burada önemli olan bu balon patlamadan havasının yavaş yavaş alınmasıdır.
Yine bir başka gelişme ise faiz oranları. Şu anda Türkiye akıl ve iktisat kurallarının dışında bir ekonomi-faiz politikası uyguluyor.
Yüzde 85 enflasyon olan bir ülkede yüzde 20 kredi faizi uzun süre sürdürülemez ve Türkiye eninde sonunda bu politikadan vazgeçecek. Faizlerin yeniden yükselmesi ile fiyatlarda sert düşüş yaşanacaktır.
FİYATLARIN YÜKSELMESİ İÇİN NEDENLER
Bir de ya yükselirse diye bakmak lazım.
Konut fiyatlarının yükselmesinde bana göre en büyük etkiyi kur korumalı hesabın sonlandırılması yapacak. Orada şu an 1 trilyon 400 milyar lira var.
Bu uygulamaya son verilirse para 2 şeye yönelecektir. Dolara ve konuta. Biraz da borsaya.
İktidarın 1 yıl daha kur korumalıyı uzatması en azından konutta fiyatları 1 yıl frenleyecektir.