Enflasyonu tetikleyen kiralar için Merkez Bankası’ndan hem konut fiyatlarını düşürerek konut edinimi sağlayacak hem de yüksek kiraların önüne geçecek öneriler gelmişti. Bu önerilerin başında da vergilendirme geliyor.
HİSSELİ KİRACILIK EV SAHİPLERİNE RAKİP OLACAK
“Kademeli ilave vergi” olarak formüle edilen öneri paketi içinde konut fiyatlarını sınırlandıracak düzenlemeler de yer alıyor. Buna göre şirketler daha fazla ev yapıp kiraya vererek geçimini kiradan sağlayan ev sahiplerine rakip olacak ve “hisseli kiracılık” adı altında yeni bir uygulama getirilecek.
Londra'da uygulanan hisseli kiracılık modeline göre ilk defa konut sahibi olacaklar “shared ownership” adı verilen bir programla konutun yüzde 25’ini satın alıyor, geri kalan hisseleri de kira öder gibi satın alabiliyor.
FİYATLARI ETKİLEYECEK
Merkez Bankası'nın, konut ve kiralardaki artışı dizginlemeye yönelik önerileri emlak sektöründe de tartışılıyor. Haber Global’den Ertan Altan’a değerlendirmelerde bulunan Gayrimenkul uzmanı Rıdvan Akgün uygulama ile ilgili çekincelerini paylaştı.
Akgün vergi uygulamasının nasıl yürütüleceği konusunda belirsizlikler olduğunu belirterek “Emlak sektörünü olumsuz etkileyeceğini düşünmüyorum. Şimdi vatandaşın mevduattan çıkıp gayrimenkule yatırım yapacağı bir dönemdeyiz.
İkinci konut dediğiniz zaman diyelim vatandaş kendi oturduğu dairenin dışında askere gitmiş evlenmek üzere oğlu için de kendi üzerinde bir konut tutuyor.
İnsanlar almış oldukları arsayı kat karşılığı verdiği zaman buradan birkaç konut alabiliyor. Vatandaşın gayrimenkule yaptığı yatırıma müdahale olmamalı.
Bu uygulamayla ikinci konutu olan vatandaşların bir bölümü elinden çıkaracak. Bu durum kısa vadede konut fiyatlarını vatandaş lehine düşürebilir. Çünkü insanlar vergi yüküyle karşı karşıya kalmaktan korkabilir. Şu anda verginin ne şekilde uygulanabileceği belli değil.” dedi.
“KİMSE TÜRKİYE’DE HİSSELİ KİRACILIK İSTEMEZ”
Rıdvan Akgün öneriler arasında yer alan 'hisseli kiracılık' ile ilgili de “Hisseli kiracılık paylı satış uygulamalarını hatırlatıyor. Ama 'hisseli kiracılık' denilince bunun nasıl uygulanacağı şu anda belirsiz.
Ben uygulamada sorunlar olabileceğini düşünüyorum. Türkiye'de kimse malına hissedar almak istemez. Nasıl uygulanacağını görmek gerekiyor” dedi.
KONUT ARZI ARTAR
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa da, “Kademeli vergi düzenlemesi" ile ilgili olarak "Öneriyi şu aşamada uygulanabilir bulmuyorum.
Eğer uygulanırsa ilk etapta talebi azaltmak arzı çoğaltmak için etkili olabilir. Çünkü yüksek vergi durumunda ev sahibi satayım gitsin uğraşmayayım diyecek. Satış arzını artırmaya yönelik bir tablo çıkabilir ortaya.
Çünkü kuraldır piyasaya bir şeyi ne kadar çok verirseniz onuz fiyatı düşer. Birçok yönden düşünmek gerekiyor. İlk etapta olumlu olsa da farklı sektörleri nasıl etkiler bakmak gerekiyor. Örneğin inşaat sektörü etkilenebilir; inşaat yapmazlar.” yorumunu yaptı.
KİRALARA GELECEK ZAMDA ŞİMDİDEN ALARM ZİLLERİ ÇALIŞIYOR
Öte yandan tekrar uzatılmaması planlanan kiralarda yüzde 25 sınırının önünüzdeki Temmuz'da son bulacağı belirtiliyor. Enflasyonun düşürülmesi için çabalar sürerken, Temmuz ayı itibarıyla kiralara gelecek zam oranları konut piyasasında alarm zillerini çaldırıyor.
Merkez Bankası kiraların takibi ve konut arzının dengeli kullanılması açından tedbirler öneriyor. Merkez Bankası, öneri paketinde sahip olunan konut sayısına göre kademeli vergilendirme ve boş konut vergisi getiriyor.