Hürriyet'ten Kübra Genç'in haberibe göre, uzun vadede kâr ettiren taşınmazların başında Arsa yatırımları geliyor.
Doğru yerin tespiti, arsanın satın alınması, doğru zamana kadar bekletilmesi ve satılması gibi kritik detaylardan oluşan arsa yatırımlarında seçilen lokasyon da oldukça önemli.
Lokasyonu etkileyen en önemli unsurlardan biri ise bölgede gerçekleştirilen ve gerçekleştirilecek projeler.
Arsa yatırımları genelinde bakıldığında yüzde 47'lik değer artışı söz konusu. Ancak bu yıl değerlenmesi beklenen şehirler ve proje çevreleri de söz konusu.
10 Yıl ya da Üzeri Düşünülmeli
Arsa yatırımlarının genelde 10 yıl, tercihen daha uzun vadeli düşünülerek yapılması gerektiğini önemle vurgulayan EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, “Arsa yatırımından beklentilerinizi düşünmeli ve bu beklentilerle eşleşecek Arazi aramalısınız.
Bu durumda büyük şehirlerin gelişmekte olan aksları üzerinde arsa yatırımı yapmalı ve bir arsa sahibi olarak yatırımınızı sık sık kontrol etmelisiniz. “İmar görmemiş arsa yatırımı” çok dikkatli olunması gereken bir Yatırım türdür.
Gayrimenkulün yeni medeni kanununda adı her ne kadar “taşınmaz” olsa da, imar görmemiş bölgelerde yapılan imar uygulamaları sırasında bu tür arsalar “taşınabilir”. Yani bu tür arsalarda yatırım; yüksek risk, yüksek getiri mantığı ile çalışır” dedi.
3 Temel Evreden Oluşuyor
Arsa yatırımının sadece satın almak ve beklemekten oluşan bir yatırım türü olmadığının da altını çizen Yazıcı, “Temelde bu yatırım süreci üç temel evreden oluşmaktadır. Doğru yerin tespiti ve arsanın satın alınması, arsanın doğru zamana kadar bekletilmesi, arsanın doğru zamanda satılması.
Bu üç evrede de yatırımcının dikkatli olması gerekir. Arsa almadan önce yerini mutlaka görmeli, görmekle de yetinmeyip üzerine ayak basmalısınız. Tapu senedini, kadastral açıdan da kontrol ederek ada, pafta, parseli belirtilen arsanın size gösterilen arsayla aynı yer olup olmadığını anlamalısınız.
Bu kontrolleri konunun uzmanı olmayan birinin yapması oldukça zordur. Profesyonel ve bağımsız hizmet için bu noktada konusunda uzman birine başvurabileceğiniz gibi, Kadastro Müdürlüğü yardımı ile parseli arazi üzerinde aplike ederek size satılmak istenen yer ile aynı olup olmadığı kontrol edebilirsiniz" dedi.
Yazıcı sözlerine şöyle devam etti:
"Öte yandan, arsayı-araziyi almadan ilgili resmi dairelerde araştırmalar da düzgün şekilde yapılmalı. Mülkün tapusunda “arsa” mı yoksa başka bir ifade mi yazı yor dikkat edilmeli. Arsa yatırımı yapanlar için, yatırımın yani alınacak arsanın konumu, eğimi, büyüklüğü, inşaat yapılabilme imkânları bakılmalıdır.
Benzer arsaların yani emsallerin istenen fiyatlarını ve yakın tarihli satış gerçekleşti ise bu gerçekleşmelerin değerlerini öğrenmeye çalışılmalı. Eğer almayı düşündüğünüz arsa planlaması yapılmış bir alansa planlama sırasında ilgili kurum görüşlerinin alınıp alınmadığını araştırmayı tavsiye ediyoruz.
Bu tür çalışmalarda “Lisanslı Değerleme Uzmanlarından” ve “Lisanslı Değerleme Şirketlerinden” yardım ve destek almak son zamanlarda son derece yaygınlaşmıştır ve çok önemlidir.”
Bir Bölgenin Gelişeceği Nasıl Anlaşılır?
Yazıcı ayrıca; bir bölgenin gelişebileceğini anlamanın yolunu da şu sözlerle ifade etti:
“Şehrin 1/25 bin ölçekli ve 1/100 binlik gelişim planları, yeni yapılması planlana altyapı projelerini takip etmek, yol projelerini incelemek hangi bölgenin gelişeceğini size gösterir. Ayrıca büyük şehirlerde altyapı projelerini takip ederseniz orta ve uzun vadede hangi bölgelere daha çok altyapı gideceğini yani değerleneme potansiyeli olduğunu tahmin edebilirsiniz.
İki şehir arasındaki yolların gelişim projeleri, büyük ölçekli planlarda imarsız alanda imarlı alana dönüşecek ve/veya sanayi olması muhtemel alanlar değerleme potansiyeli olan alanlardır. Bir de iyinin yanındakinin değeri artar yeni ve büyük projelerin yakınları da değerlenir bu tür alanlarda değer artışı potansiyeli taşır.” şeklinde görüşlerini belirtti.
Yaza Doğru Fiyatlar Daha da Artacak
Gayrimenkul Danışmanı Gülcan Altınay yaptığı açıklamada "Arsa ve arazi fiyatları gün geçtikçe artmaya devam edecek. Konut dışı yatırım olarak arsa ve arazi yatırımları her geçen gün önemini arttırıyor. Özellikle pandemiyle birlikte arsalarda büyük bir satış patlaması oldu.
Çünkü pandemide doğaya ilgi arttı. O nedenle ekip biçecekleri, çocukların bahçede rahatça oynayabileceği yer arayışlarına girdiler. Bu hayalini kimi arsa alıp içine ev yaparak gerçekleştirmek isterken bununla uğraşmak istemeyenler bahçeli konutlara yöneldi.
Bu nedenle de arsa ve tarla satışları arttı. Öte yandan arsa almak en kârlı yatırımlardan. Doğru bir yerden alınan arsayla zarar edilmesi imkânsız diyebiliriz. Biz bunu uzun zamandır söylüyoruz. Dolayısıyla yaza doğru daha fazla fiyat artışı olmasını bekliyoruz" dedi.
Çanakkale Köprüsü Değer Katacak
'İstanbul başta olmak üzere İzmir, Ankara, Çanakkale ve Trakya bölgesi en çok değerlenen yerler arasında. İstanbul her zaman gözdeydi ancak bu dönemde daha çok İstanbul çevresinin değerlendiğini görüyoruz' diyen Altınay, "Marmara bölgesinde İstanbul’un dışında öncelikle Çanakkale bölgesi Lapseki tarafları değerlenecektir. Çanakkale Köprüsü’nün olması bu bölgeye gün geçtikçe daha da değer katacaktır. Temel atıldıktan sonra bölgeye ilgi artmıştı.
Şimdi son aya girilmesiyle adeta cazibe merkezi haline geldi. Son bir yılda Türkiye genelinde zaten ciddi bir artış yaşanmıştı. Bu Çanakkale’de biraz da yüksek seviyede oldu. İl genelinde yüzde 30, köprü güzergahındaki bölgelerde ise yüzde 40-50’ye kadar çıktı.
Köprünü faaliyete geçmesiyle bunun daha da artacak. Çanakkale’nin yanı sıra fabrikaların, sanayicilerin çoğu Trakya Bölgesine yatırım yapıyor. Fabrikalarını oraya taşıyor. Tekirdağ Çerkezköy ve Çorlu civarları büyük ilgi görüyor. Yine Silivri’ye, Çatalca’ya yakın mahalleler istenen bölgelerden. Pandemi öncesine göre 2 - 3 kat fiyat artmasına rağmen talep görmeye devam ediyor" açıklamasında bulundu.
Altınay açıklamasının devamında, "Marmara bölgesi dışında öncelikle Ege bölgesi-İzmir daha çok değerlenecektir. Pandemiyle beraber çoğu kişi Ege Bölgesine yatırım yaptı ve yapmaya devam ediyor.
Bahçeli yaşama, müstakil evlere geçiş oldukça İzmir, Çeşme, Urla bölgeleri de daha fazla değerleniyor. Muğla tarafı ve Bodrum civarları da aynı sebeplerle değerlenecektir. Bu il ve bölgelere ek olarak da Ankara bölgesinin değerleneceğini söyleyebilirim" dedi.
Arsa Yatırımında Bunlara Dikkat
Altınay arsa alımı sırasında dikkat edileceklerden bahsetti ve "Arsa satın alırken kişiler tapuya gidip üzerinde herhangi bir haciz vs. var mı diye baktırabilir ve belediyeye gidip arsanın imar durumu hakkında sorgulama yaptırabilir.
Eğer böyle bir yatırım yapacaksanız, alacağınız yerin tapu da niteliğine bakmanız gerekiyor önce. Yani niteliği arsa mı tarla mı? Eğer tarlaysa buraya kesinlikle bir yapı yapamazsınız. Sadece ekim, biçim işi yaparsanız.
Hem hobi bahçesi olarak kullanacağım, bir şey ekeceğim hem de kalacağım buraya bir yapı yapacağım diyorsanız her şey resmi olacak. Elektrik, su, doğal gaz abonelikleri olacak. İmarlı ve ifrazlı bir arsa olması gerekiyor.
Bunları ben bilmiyorum, bu konuda desteğe ihtiyacım var diyorsanız kesinlikle profesyonel bir gayrimenkul danışmanından destek almalısınız. Özel ekspertizle de anlaşıp, ekspertize bütün arsanın araştırmasını yaptırabilirsiniz. Tapu esnasında da resmi olarak ödemeler banka yoluyla yapılır imzalar atılır" dedi.
Arsalarda Yüzde 47 Değer Artışı
Endeksa CEO'su Görkem Öğüt yaptığı açıklamada, "Endeksa’nın güncel verilerine göre Türkiye’de Şubat 2022 sonu itibariyle konut imarlı arsalarda yıllık değer artışı yüzde 47, arazilerde yıllık değer artışı yüzde 26 ve satılık konutlarda yüzde 116 seviyesinde gerçekleşti.
Arsa ve arazi fiyatlarındaki artış trendi yaz aylarında da devam edecek. Şubat 2022 itibariyle 6 bin 822 lira olan konut metrekare fiyatının ise önümüzdeki 1 yılda yüzde 43 artması bekleniyor. Son yıllarda önemli bir artış gösteren yabancılara gayrimenkul satışı yükselerek devam ediyor" dedi.
Sahil Kesimleri Değerlenecek
Öğüt ayrıca, "Yıllık ortalamalara bakıldığında Şubat 2022 sonu itibarıyla konut için Türkiye genelinde en fazla değer kazanan iller sırasıyla Mersin, Aydın, İstanbul, Antalya olmuştur.
Mersin’de konut satış fiyatlarında yıllık değer artışı yüzde 160, Aydın’da yüzde 140, İstanbul’da yüzde 137, Antalya’da ise yüzde 133. Genel olarak yaz aylarında sahil şeridindeki bölgelerde gayrimenkul satış adedi ve değerinin artış gösterdiğini gözlemliyoruz" ifadesinde bulundu.
Köprü Çanakkale'yi Etkileyecek
Marmara Bölgesi'nde İstanbul dışında değerlenmesi beklenen şehirlerden bahseden Öğüt, "Çanakkale, şu an arsa alımında oldukça ilgi çekiyor. Hem yazlık bölge olması hem de 18 Mart 2022’de açılışı yapılacak 1915 Çanakkale Köprüsü nedeniyle ilgi yüksek.
Yaz aylarında da bölgede önemli bir değer artışı öngörülüyor. Tekirdağ, Edirne İstanbul'a ulaşım açısından yakın olması ve fiyatlardaki nispeten uygunluk nedeniyle son dönemde ilgi çekiyor. Bu ilgi nedeniyle yükselen bir değerlenme grafiği var" dedi.
'Türkiye genelinde bir değerleme artışı var. Marmara Bölgesi dışında Akdeniz ve Ege Bölgesi artışta ön sıralarda olan bölgeler olarak dikkat çekiyor' diyen Öğüt, fiyat değişimlerinden de bahsetti ve "Son 1 yılda en fazla değer kazanan Mersin, Aydın, İstanbul, Antalya’da değer artışının devam edeceğini söyleyebiliriz.
Antalya’da Şubat 2022 itibariyle konut metrekare fiyatı 9 bin 292 lira iken önümüzdeki 1yılda yüzde 58 artış bekleniyor. Önümüzdeki 1 yıl içerisinde Aydın’da yüzde 56, Mersin’de yüzde 52, İstanbul’da yüzde 49 oranında değer artışı bekliyoruz" açıklamasında bulundu.