Pamukova Halk'tan Avukat Doğukan Erdem'in Yazısı...
Yasal zam artış oranı nedir? Ev sahibi istediği gibi artış yapabilir mi? Ev sahibinin en fazla artış isteyebileceği oran nedir? Bu ve tüm soruların cevabı yazımızın içeriğinde…
Kira sözleşmesinde yazılı olan zam oranı çok yüksekse bu oran geçerli midir?
Kiraya veren ve kiracı sözleşmede belli bir zam artış oranı kararlaştırmış olabilirler. Ancak bu oran tüketici fiyat endeksinin 12 aylık ortalamasını geçemez.
Örnek vermek gerekirse kira sözleşmesinde artış oranının TÜFE’ye göre yapılacağı yazılı olabilir.
Ancak TÜFE oranı 12 aylık ortalamanın çok üzerinde açıklandı. Bu durumda ev sahibinin en fazla yapabileceği zam oranı TÜFE’nin 12 aylık ortalaması olan orandır.
Bu durumu somut bir örnekle açıklayalım: Bir evde kiracısınız ve kiranızın 1.000 lira olduğunu varsayalım.
Sizin de 2022 yılı Mart ayında sözleşmeniz yenilecek. 2022 yılı Şubat ayı TÜFE oranı yüzde 54,44. Ev sahibiniz bu oran üzerinden artış yapılmasını talep edebilir.
Ancak kanunen bu talep geçerli değildir. Zira kanuna göre az evvel de söylediğimiz gibi 12 aylık ortalamanın esas alınması gerekir.
Bu nedenle de 12 aylık ortalama olan yüzde 25 artış talep edebilecektir. Dolayısıyla sizin yeni dönemde kiranız 1.250 lira olacaktır.
Ev sahibim mahkemeye vererek hâkimden artış isteyeceğini söylüyor. Bu mümkün mü?
Eğer bir kira sözleşmesi 5 yıldan fazla sürmüşse, bu durumda ev sahibi mahkemeye giderek piyasa koşullarına uygun bir kira bedelinin belirlenmesini isteyebilir.
Kanun koyucu 5 yılı aşan kira sözleşmelerinde bunu kabul ediyor. Çünkü 5 yılın sonunda piyasa koşulları alt-üst olmuş olabilir.
Bu durumda alınan kira çok cüzi bir rakama tekabül edebilir.
Eğer ev sahibi kiranın artırılması için böyle bir dava açarsa hakim piyasa araştırması yapar ve her iki tarafı da mağdur etmeden hakkaniyete uygun bir rakam belirler.
Aslında bu davayı kiracı da açabilir. Yani eğer tam tersi bir durum olursa 5 yılın sonunda kira oranı piyasaya göre afaki oranda yüksek olursa bu rakamın düşürülmesi için kiracı da dava açma hakkına sahiptir.
