2022’de 1 milyon 485 bin konut el değiştirdi. Bu 2021 ile hemen hemen aynı bir satış düzeyi. Yani ana veriye bakınca pek değişiklik yok gibi görünüyor.
Oysa 2022 konut sektörü için ilginç bir yıl oldu. Bunun nedenlerinden biri yılın ilk yarısı ve ikinci yarısının farklı bir resim çizmiş olması.
Yılın ilk yarısında artan satışlar, ikinci yarısında tam tersi bir görünüm sergiledi. Ocak-Haziran döneminde satışlar yüzde 40’a yakın artış göstermişti.
Temmuz-Aralık döneminde ise yüzde 24 civarında geriledi. Kedi kullanımının zorlaşması nedeniyle ipotekli satışlarda yıl genelinde gerileme yaşandı.
Peşin ve vade kampanyalı satışlar ise binde 7 oranında arttı. Zaman zaman birbirinden farklılık gösterseler de ilk el ve ikinci satışlar yıl genelinde binde 3 ve binde 5 oranında düştü.
Konut satışlarındaki en önemli sorunlardan biri ilk el satışlarda yaşanan durgunluktu. Önceki yıllarda toplam satışların yüzde 45’ini ilk el, yüze 55’ini ikinci konutlar oluştururdu.
Ancak fi yatlarda yaşanan sıçrama, krediye ulaşamama gibi nedenlerle 2019’dan bu yana ilk el satışların toplam satışlar içindeki payı geriliyor.
Son üç yıldır bu oran yüzde 30 civarında seyrediyor. Yani ülkede satılan her 100 konuttan 30’unu yeni konutlar oluşturuyor.
2022’yi konut sektörü için önemli kılan bir başka başlık ise yabancılara yapılan satışlar. Yıl içinde toplam 67 bin 490 yabancı uyruklu kişiye konut satışı gerçekleştirildi.
Bu şimdiye dek, bir yıl içinde yabancılara yapılan en yüksek satış miktarı. Toplam satışlar içinde yabancıların payı yüzde 4,5’e ulaştı. Bu da şimdiye dek görüle en yüksek oran.
Önceki yıllarda en fazla satış genellikle İran ve Iraklılara yapılırdı. 2022’de bu iki ülkeden alım yapanların sayısı azaldı.
Ancak Ukrayna ve özellikle de Rusya’dan gelip konut alanların sayısında ciddi sıçrama yaşandı. 2021’de 5379 Rusya vatandaşı Türkiye’den konut almıştı. 2022’de bu sayı 16 bin 312’ye ulaştı.
2023’te sektörde yeni konut tarafında bir hareketlenme görüp görmeyeceğimiz şimdilik net değil. Yılın ilk yarısı asgari ücret ve EYT düzenlemesi nedeniyle iç talep için canlı geçecek.
Ancak bu canlılık büyük oranda gıda ve hizmet sektörlerinde olacak. Kredi kullanımında bir kolaylık olmazsa konut sektöründe yeterli hareketlenme olmayabilir. Orta gelirlilere yönelik konut paketine gelecek ilgi de bu açıdan çok önemli olacak.
