Konutlardaki kira artış oranı yüzdesini yüzde yirmi beş ile sınırlayan düzenleme Resmî Gazete ’de yayımlandı ve yürürlüğe girdi.
Bu düzenlemeye göre 11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 arasında yenilenen kira sözleşmelerinde artış oranı yüzde 25’i geçemeyecek.
Adalet eski Bakanı Bekir Bozdağ, katıldığı bir televizyon programına gündeme dair önemli açıklamalarda bulundu. Bekir Bozdağ, kirada yüzde 25 artış sınırı süresinin uzatılacağını, fahiş kira artışlarına yaptırım getirilmesine yönelik çalışma yapıldığını açıkladı.
Kiralarda yüzde 25 sınırı sürecek mi?
Bozdağ, kirada yüzde 25 artış sınırı süresinin uzatılacağını, fahiş kira artışlarına yaptırım getirilmesine yönelik çalışma yapıldığını açıklamıştı.
Bozdağ, "Bir yaptırım getirme söz konusu. Fahiş kira artışı yapanlara hapis cezası gündemde. Fahiş kira artışını önlemek için 3 alternatif hazırladık." demişti
Hazine ve Maliye eski Bakanı Nurettin Nebati, "Olağanüstü dönemlerdeki şartlarla ilgili aldığınız kararları olağan dönemlerde yapmayacaksınız. Geçen yıl kiracılarımızı rahatlatmak için konutlarda yüzde 25'lik sınır getirmiştik, Temmuz ayında bitiyor. Ondan sonra serbest piyasa çerçevesinde kendi aralarında anlaşacaklar. Bu geçici bir süreçti, 1 yıllıktı." demişti.
Kirada yüzde 25 sınırı uzatılacak mı?
Kira artışlarına getirilen yüzde 25 sınırı uygulaması uzatılacak. Fahiş kira artışı yapan ev sahiplerine de hapis veya para cezası uygulanacak.
Kiralık konutlardaki fiyat artışlarıyla ilgili de açıklama yapan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği eski Bakanı Murat Kurum, kira artışını sınırlayan düzenlemenin 2023'ün 7'nci ayına kadar geçerli olduğunu dile getirmişti.
Kurum, 7'nci aydan sonra bunu uzatacaklarını, piyasa şartlarının üzerinde bir ortalama söz konusuysa vatandaşları koruyacaklarını söylemişti.
Temmuzdan sonra kira artışı nasıl hesaplanacak?
Düzenleme öncesi olduğu gibi, sonrasında da keyfi oran belirlenmesi yasal değil. 1 Temmuz’dan sonra, sınırlama öncesinde olduğu gibi Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan ‘TÜFE 12 ay ortalaması’ dikkate alınacak.
Mesela son açıklanan şubat ayı enflasyon verilerine göre bu oran yüzde 71.83 olarak gerçekleşti. Eğer bir kira zam sınırlaması olmasaydı, sözleşme yenilendiğinde 3 bin liralık kira 5 bin 155 lira, 5 bin liralık kira 8 bin 591 lira olacaktı. Yüzde 25 zam sınırı ile 3 bin liralık kira 3 bin 750, 5 bin liralık lira 6 bin 250 lira oldu.
Ev sahiplerinin sözleşme yenileme döneminde ‘evimden çık’ deme hakkı var mı?
Ev sahipleri istediği zaman ‘evimden çık’ diyemez. Ancak kendisinin ya da bakmakla yükümlü olduğu birinin ihtiyacı varsa kiracının tahliyesini isteyebilir. İhtiyacım var dedikten sonra, evi bir başkasına 3 yıl süreyle kiralayamaz.
Kiralarsa eski kiracıya tazminat ödemek durumunda kalır. 10 yıl sözleşme uzama süresi dolan kiracı için herhangi bir gerekçe göstermeden tahliye istenebilir.
Bunun yanında evin satılması durumunda, mülkü alan kişi eğer kendi yaşayacaksa kiracının tahliyesini talep eder. Bu durumda ya 6 ay, ya da bir sonraki sözleşme dönemine kadar zaman verilir. Tarafların anlaşamaması halinde tahliye davaları ortalama 2-2.5 yıl sürebilir.
Kira artış oranında yüzde 25 sınırı nedir?
Kira artış oranı kira sözleşmesinin yenilenmesinde veya bir sonraki yılın kira bedelinin belirlenmesinde kullanılır. TÜFE oranının on iki aylık ortalamasına bakılarak bu ortalama aşılmayacak şekilde belirlenmekte idi. Ancak kira artış oranında yeni bir düzenleme yapılarak TBMM genel kurulunda kabul edildi ve yürürlüğe girdi. Kira artışlarında 11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri arasında en fazla yüzde yirmi beş zam yapılabilecek.
Borçlar Kanunu’na eklenen geçici maddelere göre 1 Temmuz 2023 tarihine kadar yenilenen kira sözleşmelerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmalar bir önceki dönemin kira bedelinin yüzde yirmi beşini aşamayacak. Kira artış sınırlaması yalnızca konutlarda geçerli olacak.
Yüzde 25 kira artışı kimleri kapsıyor?
Kira sözleşmelerine ve hukukumuza göre kira bedeline yapılacak zamlar TÜFE oranının on iki ayın ortalamasına göre yapılmakta idi. Yeni dönemde ise bir yıllık süre ile TÜFE oranına bakılmaksızın azami yüzde yirmi beş zam yapılabilecek.
Kanunların geriye yürütülememesi ilkesi gereği, çıkartılan düzenleme öncesinde sözleşme yenileyenler bu düzenlemeye tabi olmayacak. Ancak sözleşme 1 Temmuz 2023 tarihine kadar yenilenirse düzenleye tabi olacak. Özetlemek gerekirse düzenleme 11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri arasında sözleşme yenileyecek kişileri kapsamakta.
Kira sözleşmesi nasıl yapılır?
Bir taşınmazın kiralanması sırasında mülk sahibi ile kiralayan kişi arasında yazılı veya sözlü şekilde yapılan anlaşmalara kira sözleşmesi adı verilmektedir. Borçlar Kanunu’nun 299. Hükmü uyarınca düzenlenen kira sözleşmeleri kiralayan ve kiracının mağdur olmaması, yaşanabilecek sorunların çözülebilmesi için önem taşımakta.
