Konut değerinin düşük gösterildiği nasıl tespit ediliyor?
Hürriyet'ten Oya Armutçu'nun haberine göre, tapuda değeri düşük gösterilmesi durumu, IBAN incelemesi, kredi kullanımı, emsal tespiti gibi pek çok yöntemle tespit edilebiliyor.
İlk olarak, son dönemde sıkça karşılaştığımız banka hesapları bir başka deyişle IBAN incelemelerinde, tapuda 1 milyon liraya satıldığı görünen gayrimenkul için alıcının ve hatta irtibatlı olduğu kişilerin IBAN’larına 6 milyon lira yatırıldığı tespit edilerek işlem yapılabilir.
Kredi kullanımında bankanın yaptırdığı ekspertiz raporundaki tespite de dayanıldığı görülüyor. Ayrıca aynı binada ya da bölgede satılan benzer nitelikteki gayrimenkullerin değeri ile arada çok fark olması halinde de tespit yapılarak cezalı vergi ve harç istenebilir.
Önemle belirtmek gerekir ki; yapılan işlemlerin ve uygulanan cezalı vergilerin somut tespit ve delillere dayanması gerekiyor. Aksi takdirde mahkemeler tarafından iptal edilmesine ilişkin çok sayıda karar bulunuyor.
Gayrimenkul değerini düşük göstermenin cezası nedir?
Tapuda gayrimenkulün gerçek değerinden daha düşük gösterildiğinin ve bu bedel üzerinden harç ödendiğinin tespiti halinde, aradaki farka isabet eden harç faiziyle isteniyor.
Faiz, 21 Mayıs öncesinde aylık yüzde 3.5 iken, bu tarihten itibaren aylık yüzde 4.5 yani yıllık yüzde 54 olarak uygulanıyor.
Ayrıca eksik ödenen harç tutarının yüzde 25’i kadar vergi ziyaı cezası kesiliyor. Örneğin tapuda 1 milyon lira değer gösterilerek bu değer üzerinden 40 bin lira tapu harcı uygulanan konut satışı, gerçekte 6 milyon liraya yapıldıysa aradaki 5 milyon lira farka isabet eden tapu harcı olan 200 bin lira faiziyle isteniyor.
Bu tutarın yüzde 25’i olan 50 bin lira de ceza kesiliyor. Eksik ödenen tapu harcından yalnızca alıcı değil satıcı da sorumlu. Çünkü uygulamada tapu harcını alıcı ödese de kanun her ikisini de sorumlu tutuyor.
Tapu harcı cezası dışında ceza da kesilebiliyor mu?
Tapu harcına ilişkin ceza ve faiz, buzdağının görünen kısmı. Asıl sonuçlar çok daha tehlikeli ve yüksek bedelli.
Değerin düşük gösterildiği tespiti yapıldıktan sonra gayrimenkulün alım satımı arasındaki fark üzerinden alınan gelir vergisi veya satışı yapan şirketse kurumlar vergisi de faiziyle birlikte isteniyor. Burada verginin 1 katı yani vergi kadar da vergi ziyaı cezası kesiliyor.
