ST Endustri'de yer alan habere göre, çimento, demir, beton, ahşap plaka, seramik ve cam gibi inşaatın ana kalemlerini oluşturan malzemelerin fiyatlarındaki yüzde 300'leri bulan artışlar, yeni konut üretimini neredeyse durdurma noktasına getirdi.
TÜİK'in açıkladığı 2022 Şubat'a ilişkin verilerine göre, inşaat mâliyet endeksi 2022 Şubat'ta bir önceki aya göre yüzde 5,73 bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde ise 90,27 arttı.
Bir önceki aya göre malzeme endeksi yüzde 7,82, işçilik endeksi yüzde 0,10 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi yüzde 110,44, işçilik endeksi yüzde 41,29 arttı.
Üretimi Teşvik Edici Adımlar Gerekli
Gayrimenkul danışmanlık şirketi Coldwell Banker'ın Türkiye Müdürü Gökhan Taş, konutta üretimi teşvik edici adımlara ihtiyaç olduğunu belirterek, "TÜİK'in son verilerine göre malzeme endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre Şubat 2022’de yüzde 113 arttı. Burada bir çok kalem yer alıyor.
Ürün bazlı veya en çok kullanılan ürünler açısından bakıldığında oran yüzde 300'leri aşıyor. Tam da bu sebeple konutta en büyük sorun arz eksikliği olmaya başladı.
İnsanlar ev alıyor, özellikle yatırım amaçlı alımlar arttı. Bu sene ilk 2 ayda yüzde 22,45 artışla 186 bin adet konut satıldı.
Bu ivme böyle devam ederse yıl sonunda 1,5 milyon rakamı aşılır ancak bu tazelenme ihtimali olan rekorda en büyük engel yeni konut. Üretim çok düşük seviyeye geldi.
Birinci el konut satışları aylık bazda 40 - 50 bin bandında seyrediyordu şu an tam yarı yarıya. Dolayısıyla üretimi teşvik edecek adımlara ihtiyaç var" dedi.
Müteahhitlerde Başarsam Bitiremem Kaygısı
Gayrimenkul Danışmanı Gülcan Altınay ise inşaat maliyetleri nedeniyle yatırımcıların yeni konut yapımında zorlandığına dikkat çekerek, "Son 1 yılda çok ciddi artışlar yaşandı. Bu da yatırımcıları yeni konut yapımında zorluyor.
Yapılamayan yeni konutlar yüzünden de stoktaki konutların fiyatlarının artıyor. 2021'de satılık evlerin satış fiyatları yüzde 90 oranında, kiralama fiyatları ise yüzde 50-100 arasında arttı.
Bu artışların devam etmesi bekleniyor. Müteahhitler, yeni projeler için ‘başlarsam bitiremem’ endişesi taşıyor. Biten malzeme yerine yenisi alabilmekte endişe eden yatırımcıların ise çareyi depo kiralamada buluyor.
Birçok yatırımcı depo kiralayıp kullanacağı ürünleri stoklamak istiyor. Son dönemde bu konuda ciddi bir talep yaşandı.
Son bir ayda bu konuda birçok müşterimiz oldu. Müşterilerimiz sürekli fiyatlar arttığı için 1 yıllık ürünlerini depolayacak depo talepleriyle kapımızı çalışıyor.
Ürün aldıkları firmalar bir yıllık ürün satışı veriyor ama bunun depolamasını yapmayacaklarını belirtiyorlar" diye konuştu.
İstanbul'a Boş ya da Kiralık Depo Kalmadı
Yıllık depo ücretleri yüksek olsa da kâr-zarar dengesinde yatırımcıların kârlı çıktığını kaydeden Altınay, "Yatırımcı, örneğin 10 milyonluk kâr elde edecekse bir depo için 250 - 300 bin lira harcamakta sorun görmüyor" ifadelerini kullandı.
Ancak yatırımcılar her ne kadar depolara yönelmiş olsa da depo bulmak kolay değil. Pandemide e-ticaret sektörünün büyümesi ve son dönemde fabrikaların üretimlerinin artırmasıyla depolara büyük ilgi gösterildğine dikkat çeken Altınay, "Talep çok fazla olduğu için mevcuttaki depoların çoğu kiralandı. Alternatif seçenek bulmakta zorlanıyoruz. Fabrikaları büyük olan sanayicilerin bazısı kendi alanlarında küçültme yapıp mevcut fabrikalarının bir kısmını depo olarak kiraya verme yoluna gidiyor" açıklamasında bulundu.
İstanbul'da kiralık depo kalmadığını aktaran Altınay, "İstanbul içinde depo bulamayanlar Tekirdağ, Edirne gibi çevre illere yöneliyor. O nedenle Çatalca, Silivri, Selimpaşa, Çerkezköy ve Çorlu hattı büyük rağbet görüyor" dedi.
Altınay fiyatlar hakkında ise şu bilgiler verdi: "Çerkezköy, Çorlu, Ergene bölgesinde 10 bin metrekare bir fabrikayı şu an 300 - 350 bin liradan kiralama yapabiliyoruz. Bu Hadımköy bölgesinde 10 dönüm bir fabrika için 400 - 500 bin lira civarında".
